Vrijstaande woning - 2018, Bergen

Vrijstaande woning - 2018, Bergen

Woning

Algemene beschrijving

Nul-op-de-meterwoning met gunstige zon-oriëntatie. Comfortabel in alle seizoenen. Aangenaam binnenklimaat.

In de koude maanden zorgt instraling van de zon door ramen voor opwarming van de woning. In de warme maanden wordt de zon juist geweerd. De zonnedakpannen produceren elektriciteit uit zonlicht. De woning is goed geïsoleerd en luchtdicht, maar er is toch altijd ruim voldoende verse lucht binnen aanwezig door het balansventilatiesysteem met warmteterugwinning.

Gebouwschil

De bouwwijze is houtskeletbouw. De isolatie van muren en dak bestaat uit houtvezelplaten en -matten. De fundering is zo ontworpen dat er geen koudebruggen (bijvoorbeeld tussen fundering en muren) bestaan. De gebouwschil is hierdoor uitstekend geïsoleerd (Rc van vloer > 5,5; Rc van wanden/dak > 7). De luchtdichtheid is hoog: n50 = 0,55 en qv10 = 0,14. Hiermee voldoet de luchtdichtheid aan de strenge Duitse norm van het Passivhaus Institut.

Verwarming

In de koude periode van het jaar straalt de zon door de zuid-geörienteerde ramen naar binnen ("passieve zonne-energie") . In de warme periode van het jaar zorgen een begroeide pergola en actieve zonwering voor het koel houden van de woning. Twee dakramen met zonwering worden geheel automatisch aangestuurd. Zij zorgen voor inlaat of wering van zonnewarmte, zomernachtkoeling, extra ventilatie en extra isolatie in de nacht. Dit draagt bij aan het aangename binnenklimaat. Door voorgaande maatregelen is er weinig energie nodig om de woning te verwarmen. De warmte die nodig is wordt voornamelijk geleverd door een pelletkachel met beperkte capaciteit (2 tot 6 kW). We gebruiken pellets van Plospan - 100% powered by solar energy. Dit bedrijf verzamelt resthout uit houtzagerijen in de regio van de fabriek, waardoor het vervoer beperkt blijft. De zagerijen gebruiken uitsluitend hout uit gecertificeerde bosbouw (FSC of PEFC), waardoor het behoud van bosvolume en biodiversiteit gewaarborgd zijn. De energie die gebruikt wordt bij de productie van pellets, wordt volledig opgewekt door zonnepanelen. Tijdens de groei van hout, wordt CO2 opgeslagen. Tijdens de verbranding wordt weer evenveel CO2 uitgestoten. Hiermee is onze houtstook 100% CO2-neutraal. De uitstoot tijdens de houtstook is zeer gering. De pelletkachel (Rika Cosmo) voldoet aan de zeer strenge EU-regelgeving voor hout-/ en pelletkachels die in 2022 van kracht wordt. We houden ons verre van de massale stook van hout in biomassacentrales, waarbij ongecertificeerd hout gebruikt wordt uit Canada, de Baltische staten en andere landen, waarbij niet aan duurzaam bosbeheer gedaan wordt en waarbij het hout over grote afstanden moet worden vervoerd.

Het balansventilatiesysteem zorgt voor verspreiding van de warmte/koelte in de woning, waardoor er overal een aangename temperatuur heerst. Verder ligt er elektrische vloer- en wandverwarming in de 2 badkamers. Hierdoor is de badkamervloer met blote voeten aangenaam en is het in de badkamers iets warmer dan in de rest van het huis.

Koeling

In de zomer, als de zon hoog staat, blijft de woning koel door: (1) de pergola aan de zuidzijde, (2) de automatische buitenzonweringen bij de dakramen (3) automatisch openen van de dakramen en (4) zomernachtkoeling door het ventilatiesysteem (WTW-bypass). Door deze maatregelen is geen actief koelsysteem nodig.

Warm water

Warm water wordt geproduceerd in een zeer goed geïsoleerd boilervat met een elektrisch verwarmingslelement. Twee douchepijp-WTW's (voor beide douches) zorgen er voor dat ruim 50% van de warmte uit het afgevoerde warme douchewater wordt overgedragen aan de koudwaterinlaat van douche en boilervat. Warm en kokend water in de keuken komt uit een Quooker.

Ventilatie met verse buitenlucht

Doordat de woning een luchtdichte schil heeft is goede ventilatie essentieel. Een balansventilatiesysteem met warmteterugwinning (WTW) zorgt voor een continue toevoer van verse lucht van buiten die wordt opgewarmd door de warme afvoerlucht van binnen. De ventilatie-WTW heeft een rendement van meer dan 95%. Dus bijna alle warmte blijft binnen, ondanks de goede ventilatie. De ventilatiekanalen in de woning zijn ruim uitgevoerd en er zijn geluidsdempers opgenomen. Daardoor is het ventilatiesysteem niet hoorbaar. De stand van het ventilatiesysteem (0 t/m 10) gebeurt op basis van CO2-sensoren (meer CO2 --> minder zuurstof --> meer ventilatie nodig) en aanwezigheidssensoren in toilet en badkamers.

Hergebruik van regenwater

Het regenwater dat op de daken van de woning en het bijgebouw valt, wordt opgevangen om te gebruiken als spoelwater voor de toiletten en sproeiwater voor de tuin. Dit bespaart ongeveer 50% drinkwater.

Verlichting

Alle verlichting in de woning is voorzien van LED-lampen van Philips Hue en Ikea Tradfri. De lichtschakelaars zijn op elke gewenste plek aan de muur op te hangen en per lichtschakelaar is in te stellen welke lampen geschakeld moeten worden. Er zijn ook meerdere lichtschakelaars per lamp mogelijk.

Domotica

De woning is voorzien van een domoticasysteem. Hiermee wordt het volgende geautomatiseerd:

Verwarming van de woning.
Zonwering voor toelaten en weren van zoninstraling.
Positie van dakramen (van geheel gesloten tot geheel open).
CO2-gebaseerde ventilatie.
Automatische verlichting in verkeersruimten/badkamers/toilet.
Verwarming met infrarood-panelen in het bijgebouw.
Besproeien van de tuin.
Monitoring van energieproductie en -gebruik.
Beveiliging.

Zonnepanelen

De elektriciteit voor de woning wordt opgewekt door in het dak geïntegreerde zonnepanelen. Per jaar wekken deze zonnedakpannen meer energie op dan dat er in de woning gebruikt wordt. De woning is dus ruim energieneutraal. Het overschot aan energie wordt geleverd aan het bijgebouw en in de toekomst misschien aan een elektrische auto.

Kenmerken woning

Soort woning

Vrijstaand

Bouwjaar

2018

Koop- of huurwoning

Koopwoning

Type duurzame woning

Energiezuinige woning, Zeer energiezuinige woning, Nulenergiewoning, Plusenergiewoning, Nul-op-de-meter woning, Aardgasvrij, Passiefhuis, Ecowoning, Huis met eco-materialen, Houtskeletbouw

Bedrijfsmatig betrokken bij de volgende maatregelen

Advies over en ontwerp van energieneutrale woningen

Ondersteunt doe-het-zelvers Ja

Energieverbruik

Periode

01 juli 2019 t/m 30 juni 2020

Aantal personen

Woonoppervlakte

189 m2

Gas

0 m3

Elektriciteit:

Verbruik:

8145 kWh

Opwekking:

11767 kWh

Netto verbruik: -3622 kWh

Hout

Pellets (kg)

1075

Water (m3)

164

Toelichting

Bruto-vloeroppervlak (BVO): 266 m2. Gebruiksoppervlak (GBO): 189 m2.

Toegepaste maatregelen

- Advies en begeleiding
  - Energieadvies
    - Maatwerkadvies
  - Bouwkundig advies
  - Installatieadvies
  - Architectuur
  - Bouwbegeleiding
- Bouw en isolatie
  - Ontwerp en concept
    - Ontwerpmaatregelen
    - Concept
      Energieleverende woning
      Passiefhuis
      Nul-op-de-meter woning
      Overige concepten
  - Dakisolatie
    - Dakisolatie bij bouw
  - Vloerisolatie
    - Vloerisolatie bij bouw
    - Vloerisolatie
  - Ramen, Deuren en Kozijnen
    - Isolerende beglazing
      Drievoudig glas
  - Bouwmaterialen
    - Wandafwerking
      Leemstuc
    - Natuurlijke materialen
      Hout
    - Gebruikte materialen
    - Overige bouwmaterialen
  - Overige bouw
    - Passieve zonwering
    - Kierdichting
    - Leidingisolatie
- Installaties
  - Verwarming en warm water
    - Biomassakachel
      Pelletkachel
    - Elektrisch verwarmen
      Elektrische wandverwarming
      Infraroodverwarming
      Elektrische vloerverwarming
  - Warmtedistributie
    - Buffervat
    - Vloerverwarming
  - Overige installaties
    - Warmtewisselaar douche
  - Elektriciteitsopwekking
    - Zonnepanelen
  - Ventilatie
    - Natuurlijke ventilatie
    - Balansventilatie met wtw
      Centrale balansventilatie
  - Overige ventilatie
    - Ventilatieroosters
    - CO2-sensor
  - Koeling en zonwering
    - Actieve zonwering
    - Zomernachtkoeling
  - Waterbesparing
    - Grijs- of hemelwater
      Regenwater hergebruik
    - Waterbesparing overig
  - Besturing en monitoring
    - Domotica
    - Energiemonitor
    - Slimme meter
- Woninginrichting
  - Verlichting
    - Led lampen
  - Apparaten
    - Elektrisch fornuis
      Inductie fornuis
    - Zuinige apparaten
      Zuinige apparaten
      Energiezuinige wasmachine
      Energiezuinige vaatwasmachine
      Energiezuinige koelkast
      Energiezuinige vriezer
      Zuinige wasdroger
- Overig
  - Tuin en erf
    - Tuininrichting
    - Regenwaterafkoppeling
    - Moestuin
  - Groene energie

Beschrijving (na)isolatie van de woning

De woning heeft een zeer goed geisoleerde en luchtdichte, maar wel ademende woningschil, opgebouwd uit natuurlijke isolatiematerialen, namelijk houtvezelplaten. De isolatiewaarde van muren en dak zijn Rc = 7. De vloer heeft een isolatiewaarde van Rc = 5,5. De ramen bevatten triple glas met een U-waarde van 0,6. De luchtdichtheid is hoog: n50 = 0,55 en qv10 = 0,14. Hiermee voldoet de luchtdichtheid aan de strenge Duitse norm van het Passivhaus Institut. Hierdoor is er weinig energie voor ruimteverwarming nodig.

Beschrijving energievoorziening van de woning

Het begint bij een zeer goed geisoleerde en luchtdichte, maar wel ademende woningschil, opgebouwd uit natuurlijke isolatiematerialen, namelijk houtvezelplaten. De luchtdichtheid voldoet ruim aan de zeer strenge passiefhuisnorm. Hierdoor is er weinig energie voor ruimteverwarming nodig. De energie die nodig is komt voor een deel door de instralende zon. De woning heeft een zongericht ontwerp. De lage zoninstraling in de wintermaanden wordt verwelkomd door de raampartijen en dakramen aan de zuidzijde. Een begroeide pergola bij de glaspartij (passieve zonwering) en actieve zonwering bij de dakramen zorgen ervoor dat het in de zomer nooit te heet wordt. Zonder actieve koeling is het ook tijdens warme periodes heel aangenaam in huis. Verder komt de benodigde energie uit actieve zonne-energie: zonnecellen. Regelmatig staan er mensen naar ons dak te kijken en vragen ons dan: 'Zijn dit nu dakpannen of zonnepanelen?'. 'Beide', zeggen we dan, niet zonder trots. Het is een prachtig geintegreerd dak en het levert meer elektriciteit dan de woning nodig heeft. De eenvoud van de verwarmings- en warmwaterinstallatie. De zeer goed geisoleerde en luchtdichte gebouwschil en het hoog renderende balansventilatiesysteem zorgen ervoor dat er nauwelijks warmte nodig is. Een warmtepomp is niet nodig en zou in dit huis een overbodig complex systeem zijn. De weinige warmte die nodig is komt van elektrische vloerverwarming in de badkamer en van houtwarmte. Het warme water wordt elektrisch opgewarmd in een zeer goed geisoleerd boilervat (energieklasse A, heel uniek). Door 2 zeer efficiente en goed aangelegde douchepijp-WTW's wordt er ruim 60% bespaard op de benodigde energie voor het verwarmen van warmwater. Het balansventilatiesysteem, dat altijd voor ruim voldoende verse lucht in huis zorgt, zorgt ook voor de verdeling van warmte in huis. De warmte van de afgezogen lucht wordt namelijk verdeeld over de instromende lucht en geleidelijk verdeeld over het huis. Veel massa binnen de gebouwschil: leemstenen voor enkele binnenmuren en een dikke laag leem aan de binnenzijde. Ook al is de bouwwijze houtskeletbouw, er is toch een grote massa aanwezig die zorgt voor een stabiliserend effect op de temperatuur.